Wszystko, co musisz wiedzieć o lotach helikopterem

Czy kiedy widzisz na niebie majestatyczny helikopter, zastanawiasz się jak to jest siedzieć w środku? Jeśli tak, to nic nie stoi na przeszkodzie, by zaspokoić tę ciekawość. Lot widokowy helikopterem można wykupić w wielu miejscach w Polsce, a atrakcje związane z lotami helikopterowymi dostarczą niesamowitych wrażeń. Zanim polecisz, sprawdź wszystko, co warto wiedzieć o lotach helikopterem – czym różnią się poszczególne typy helikopterów, jaka jest ich historia oraz gdzie i za ile możesz polecieć helikopterem.

Lot helikopterem może odbyć każdy, kto pragnie wzbić się w niebo i podziwiać piękne widoki. Loty widokowe odbywają się w różnych częściach Polski, w dzień i w nocy. Można wykupić lot indywidualny lub z kilkoma osobami na pokładzie. To świetny pomysł na wieczór panieński, kawalerski lub rodzinną przygodę. Lot helikopterem może być też punktem kulminacyjnym wyjątkowo romantycznej randki. Przelot o zachodzie słońca, nad pięknymi rejonami naszego kraju lub nad ukochanym miastem to jest to, czego nie zapomnicie do końca życia. 

Historia helikopterów i pionierzy w dziedzinie śmigłowców

Historia helikopterów jest bardzo ciekawa. Pierwsze plany wirnikowej maszyny latającej pojawiły się już w 1475 roku w notatkach Leonarda da Vinci, a konstruktorem pierwszego helikoptera, który wzniósł się w powietrze w 1877 roku, był Enrico Forlanini. Była to maszyna bezzałogowa i wzniosła się na wysokość 13 metrów. Od tego czasu inżynierowie z różnych krajów doskonalili swoje projekty wiropłatów. W 1905 roku Maurice Leger zbudował śmigłowiec z dwoma przeciwbieżnymi wirnikami a 17 listopada 1907 roku maszyna francuskiego producenta rowerów Paula Cornu wykonała krótki lot wznoszący – zdołała się utrzymać na wysokości 1,5 m przez ponad minutę. Wyczyn Paula Cornu uznany jest za za początek ery śmigłowców swobodnych lotów. Prawdziwy rozkwit w dziedzinie udoskonalania i produkcji tych maszyn wiąże się jednak z II wojną światową. Zarówno Niemcy, jak i alianci dostrzegli potencjał w helikopterach zdolnych wzbić się w powietrze i lądować bez pasa startowego. Maszyny pojawiły się na polu walki w drugiej fazie konfliktu. Pierwszy śmigłowiec, który w 1936 roku poprawnie wykonał pionowy start, zawis, lot poziomy oraz lądowanie z wyłączonym silnikiem został skonstruowany przez Niemca Heinricha Focke. Osiągnął wysokość 3427 metrów, jednak nie był dopracowany technicznie i nie nadawał się do szerszego zastosowania. Pierwszym w pełni przystosowanym do działań bojowych helikopterem był FI 282 Kolibri, produkowany przez firmę Antona Flettnera. To był także pierwszy śmigłowiec na świecie produkowany seryjnie. W 1942 r. w powietrze wzbił się zaś pierwszy w pełni funkcjonalny śmigłowiec jednowirnikowy –  Sikorsky R-4. Maszynę skonstruował Igor Sikorsky, pracujący w Stanach Zjednoczonych konstruktor pochodzenia rosyjskiego. Dzięki swojemu uporowi, talentowi i ciężkiej pracy założył w 1923 r. firmę, która początkowo budowała samoloty i łodzie latające, a od 1939 r. śmigłowce – to była pierwsza firma na świecie produkująca helikoptery. W krótkim czasie firma Sikorsky stała się jednym ze światowych liderów przemysłu śmigłowcowego, a nazwisko Sikorsky niemalże synonimem śmigłowca w układzie jednowirnikowym ze śmigłem ogonowym.

Rozwój technologii śmigłowcowej ewolucja śmigłowców 

Projekt zbudowania latającej maszyny w formie wiropłatu, odnaleziony w notatkach i rysunkach włoskiego uczonego i artysty Leonarda da Vinci, można uznać za inspirację dla późniejszych latających maszyn. Nie znał on wówczas silnika spalinowego, a więc w jego wizjach człowieka i maszynę miały unosić w powietrze skrzydła wzorowane na ptasich, następnie balony oraz śruba powietrzna wprawiana w ruch dzięki poruszaniu siłą mięśni ludzkich. W 1785 roku we Francuskiej Akademii Nauk przedstawiono zaś model śmigłowca o dwóch wirnikach czteropłatowych, przeciwbieżnych, poruszanych napiętą na łuk fiszbinu cięciwą. Autorami tego projektu byli Francuzi: Launoy i Bienveni. W XIX wieku, okresie rodzącej się rewolucji przemysłowej pomysłów na rozwój technologii śmigłowcowej było wiele. Warto wspomnieć model aparatu Brighta o napędzie ręcznym z 1859 roku, a także model Pomesa i de Pauze’a o napędzie gazowym z 1871 roku. Inny ciekawy model śmigłowca z 1879 roku autorstwa Pontona d’Amecourta napędzany był siłą pary. Na początku XX wieku konstruktorzy zastosowali do badań nad śmigłowcem energię elektryczną oraz silnik benzynowy. W 1905 roku Maurice Leger zbudował śmigłowiec z dwoma przeciwbieżnymi wirnikami. Maszyna Vought-Sikorsky 300 skonstruowana przez Igora Sikorskiego, była pierwszą działającą konstrukcją z jednym wirnikiem nośnym i śmigłem ogonowym. Zastosowanie śmigła ogonowego było niezbędne, aby pokonać problem momentu reakcyjnego zwanego też momentem oporowym. Ten układ, który nazywany jest dziś układem klasycznym, jest wykorzystywany w większości latających śmigłowców. Oprócz układów klasycznych powstały jeszcze inne, jak układ dwuwirnikowy, układ podłużny z przodu i z tyłu kadłuba zapoczątkowany przez konstruktora o polskich korzeniach Franka Piaseckiego, układ krzyżowy, którego pomysłodawcą był Flettner i inne. 

Śmigłowce można podzielić też na jednośmigłowe, wielośmigłowe i koaksjalne. Układ koaksjalny wyróżnia się brakiem tylnego rotora, gdzie siła wytwarzana przez jeden z wirników jest równoważona przez drugi, znajdujący się w tej samej osi, ale obracający się w przeciwnym kierunku.

Słynne modele helikopterów

Istnieje wiele modeli helikopterów, które są wykorzystywane na całym świecie. Są to maszyny transportowe, ratownicze, poszukiwawcze, służą także do działań wojskowych – są ważnym elementem sił powietrznych w wielu krajach na całym świecie. Śmigłowiec w przeciwieństwie do samolotu nie potrzebuje lotniska. Jest w stanie startować i lądować w pionie, poruszać się poziomo z różnymi prędkościami i wisieć w powietrzu w jednym miejscu. Takie właściwości helikopterów sprawiają, że w wielu sytuacjach są one niezastąpione. Tradycyjnie cały rynek śmigłowców podzielony jest na dwie części – cywilną i wojskową.

Bell 206 to jeden z najpopularniejszych lekkich śmigłowców na świecie, którego produkcję rozpoczęto w 1962, a zakończono dopiero w 2017 roku. Bell 206 dwułopatowy, jedno- i dwusilnikowy śmigłowiec, produkowany przez Bell Helicopter w fabryce Mirabel w Quebec w Kanadzie. Bell 206 zaprojektowany został na potrzeby armii amerykańskiej. Używa go United States Navy, policja i osoby prywatne. Występuje w wielu wersjach między innymi karetki pogotowia. Przestronna kabina Bell 206 oferuje miejsce dla czterech pasażerów i pilota w wersji Bell 206 B3 lub sześciu pasażerów i pilota w wersji Bell 206 L4. Maszynę charakteryzuje niski poziom wibracji, a wyciszone i szerokie drzwi zapewniają wysoki poziom komfortu podróży.

Sikorsky S-76 to popularny śmigłowiec cywilny zbudowany na bazie wojskowego Black Hawka. Helikopter Sikorsky S-76 ceniony jest za swoją funkcjonalność i bezpieczeństwo. Był zaprojektowany z myślą o klientach korporacyjnych i do transportu na platformy wiertnicze na morzu. Przez pilotów S-76 określany jest „latającą limuzyną”. Na świecie lata około tysiąca egzemplarzy tego helikoptera w różnych wariantach. W wersji VIP wyposażony jest w sprzęt wyciszający i tłumiący wstrząsy. Takim modelem śmigłowca podróżowała m.in. królowa Elżbieta. 

Airbus H225M Caracal to średniej wielkości śmigłowiec transportowy. Jest wykorzystywany do różnych zadań od transportu po specjalistyczne misje ratunkowe czy zwalczanie okrętów podwodnych. Caracal może być uzbrojony m.in. w dwa karabiny maszynowe, zamontowane w pierwszej parze okien kabiny ładunkowej. Helikopter ma również dwa boczne węzły podwieszeń, gdzie można zamontować na przykład zasobniki z rakietami albo torpedy. Konstrukcja tego śmigłowca została dopracowana pod kątem zwiększenia szans załogi na przeżycie. Wirnik ma ograniczyć poziom wibracji, a podłoga i podwozie mają absorbować znaczną część energii podczas uderzenia o ziemię. Śmigłowiec może przewozić poza 1-2 osobową załogą, do 29 osób (po wymontowaniu siedzeń) lub 20 pasażerów w standardowej kabinie z siedzeniami. 

Loty widokowe helikopterem

Loty widokowe helikopterem umożliwiają każdemu poznanie z bliska tych niezwykłych maszyn. Uczestnicy takiej atrakcji przechodzą zwykle krótkie szkolenie, podczas którego mogą się dowiedzieć więcej o budowie i wyposażeniu śmigłowca. W zależności od modelu helikoptera, z lotu może korzystać jednocześnie nawet kilka osób na raz. Niektóre maszyny, jak śmigłowiec Bell 407 przyjmą na pokład maksymalnie 6 osób. Mniejszy, 4-osobowy Robinson R44 Raven II zabierze w podniebną podróż maksymalnie 3 osoby. Loty widokowe helikopterem odbywają się zwykle w miejscach atrakcyjnych pod względem krajobrazowym i turystycznym. Oglądanie pól, łąk i znanych miast z perspektywy lotu ptaka to niesamowite przeżycie.

Unikatowe polskie atrakcje turystyczne widoczne z powietrza

Jednym z najlepszych miejsc do odbycia pierwszego lotu widokowego helikopterem są góry. Polskie pasma górskie, jak Bieszczady, Tatry, Pieniny oferują wyjątkowo spektakularne widoki. Można wykupić przykładowo 30-minutowy lot helikopterem nad Zakopanem i Tatrami Zachodnimi lub godzinny lot, który odbywa się dookoła Tatr. Fani gór, mający swoje ulubione miejsca, mogą też ustalić inną, indywidualną trasę. Piękna jest także trasa przelotu Ułęż-Puławy-Kazimierz Dolny-Ułęż, podczas której można podziwiać z góry meandry Wisły i zielone okolice tego rejonu lub loty nad Sandomierską Doliną Wyspy, czyli spojrzenie na rzekę z kolejnej, równie pięknej perspektywy. 

Niejednego zachwycą oglądane z nieba Bieszczady. Loty nad Soliną i Bieszczadzkim Parkiem Narodowym zapierają dech w piersiach o każdej porze roku. Szczególnie warto je jednak odbyć jesienią, by podziwiać żółte i pomarańczowe korony drzew. No i oczywiście piękne polskie wybrzeże. Bezkres morza widziany z góry, wydmy, lasy i nadmorskie miasteczka zachwycą każdego także z pokładu śmigłowca. Jeśli lot odbędzie się o zachodzie słońca, może to być najbardziej romantyczny prezent dla ukochanej osoby. 

Koszty lotu helikopterem i czynniki wpływające na cenę lotu

Koszty lotu helikopterem mogą się wahać od kilkuset złotych do kilku tysięcy złotych. Czynniki wpływające na cenę to między innymi czas przelotu, typ maszyny oraz dystans jaki pokona śmigłowiec. Na cenę przelotu może mieć wpływ także teren, nad którym odbywa się lot. Nieco droższe mogą być loty nad popularnymi miastami lub miejscami atrakcyjnymi krajobrazowo. Droższy od standardowego będzie też romantyczny lot śmigłowcem, który odbywa się najczęściej przy zachodzie słońca. Przykładowo lot widokowy helikopterem nad Warszawą dla 3 osób kosztuje ok. 1500 zł – atrakcja taka trwa 30 minut. Lot widokowy w Tatrach będzie już nieco droższy – pół godziny podziwiania gór z lotu ptaka kosztuje około 2300 zł, a godzinna wycieczka w przestworzach to już wydatek rzędu około 4200 zł. Na cenę ma też wpływ rodzaj maszyny. Lot helikopterem Bell 407 będzie wyższy niż mniejszym śmigłowcem – za 30 min dla maksymalnie 6 osób na pokładzie Bell 407 trzeba zapłacić około 4000 zł. Przed wyborem lotu warto zrobić sobie porównanie kosztów, wyszukać promocyjne oferty czy korzystać z grupowych zniżek. Dzięki temu będzie można obniżyć koszty tej wspaniałej przygody, jaką jest lot helikopterem.

Ciekawostki ze świata helikopterów

Rekordy świata związane z helikopterami dotyczą między innymi największych osiągniętych przez nie wysokości i pokonanych dystansów. Jakie są wykonane najwyższe loty oraz najdłuższe loty helikopterów?

Chociaż helikoptery nie mogą wzbijać się na takie wysokości jak samoloty, to pułapy jakie osiągają również są dosyć znaczące. Największa wysokość na jaką wzbił się śmigłowiec wynosi 8850 metrów. Stało się to 14 maja 2005 roku, a dokonał tego pilot siedzący za sterami maszyny Eurocopter AS350 B3, który wzniósł się na poziom Mount Everestu. Należy jednak dodać, że helikopter, którego użyto do bicia rekordu wysokości, został wcześniej specjalnie wzmocniony i zmodyfikowany. Standardowe modele tej maszyny osiągają pułap zbliżony do 5000 metrów. Najwyższa operacja ratownicza z użyciem helikoptera odbyła się na wysokości 7800 metrów w 2013 roku. Najdłuższy lot śmigłowcem trwał 15 godzin i 8 minut. Najszybszy śmigłowiec to Eurocopter 3X, który obok pojedynczego wirnika głównego wykorzystuje dwa dodatkowe śmigła ciągnące się po bokach kadłuba –  leci z prędkością 472 km/h.

Ciekawostką jest też nazwa maszyny. Dzisiaj helikoptery nazywane są też śmigłowcami. Dawniej funkcjonowały jednak także inne określenia – „śrubowce” oraz „śruboloty”, które jednak się nie przyjęły. Skąd się wzięła nazwa helikopter? Pochodzi ona z języka francuskiego od połączenia słów helikos – spirala oraz pteron – pióro.

Porady dotyczące latania helikopterem

Pierwszy lot helikopterem to wielkie przeżycie. Jak przygotować się do pierwszego lotu? Te porady dotyczące latania helikopterem warto wziąć sobie do serca. Przygotowanie do lotu to przede wszystkim zapoznanie się ze wskazówkami pilota. Warto wiedzieć, że podczas lotu helikopterem należy być w dobrej kondycji zdrowotnej. Z przygody lepiej zrezygnować jeśli ma się jakąś infekcję, a już w szczególności, gdy jest to infekcja związana jest z funkcjonowaniem układu oddechowego i słuchowego. Podczas lotu helikopterem zmiany ciśnienia mogą wywołać dyskomfort w przypadku choroby. Przeciwwskazaniem do lotu są także poważniejsze schorzenia jak przebyty udar, zawał, choroby krążenia. Należy ubrać się wygodnie, zrezygnować z klapek i okryć głowy. Warto zaś zabrać ze sobą aparat fotograficzny, dobry humor i pozytywne nastawienie.

Bezpieczeństwo podczas lotu helikopterem 

Bezpieczeństwo podczas lotu helikopterem to podstawa. Podróż helikopterem ma być przyjemnością, którą zapamiętasz przez długi czas. Aby tak było, przestrzegaj po prostu zasad i wskazówek pilota. Pilot przekazuje przed lotem informacje między innymi o tym, gdzie znajduje się apteczka, kamizelka ratunkowa, a także udziela informacji dotyczących zasad panujących podczas samego lotu. Ponieważ miejsca są przydzielane na podstawie wagi każdego pasażera (aby zrównoważyć helikopter), należy siedzieć na przydzielonym miejscu.

Helikopter tuż przed startem przechodzi serię testów. Po zatankowaniu inżynierowie obsługi technicznej śmigłowca wykonują protokół kontroli, aby sprawdzić, czy maszyna jest zdatna do lotu i dopiero po jego zatwierdzeniu śmigłowiec startuje.

Jak zdobyć licencję pilota helikoptera?

Zostanie pilotem to marzenie z dzieciństwa, które można zrealizować. Pierwsze kroki do tego to uzyskanie licencji pilota turystycznego PPL(H). Aby zdobyć te uprawnienia należy przelatać minimum 45 godzin na profesjonalnym śmigłowcu i odbyć specjalny kurs teoretyczny. Dopiero przebycie tej drogi daje możliwość podejścia do egzaminu teoretycznego i praktycznego z latania śmigłowcem. Jeżeli zda się te egzaminy, można rozpocząć niekomercyjną przygodę. Licencję pilota zawodowego dla śmigłowca określa się mianem CPL(H). Na uzyskanie tego typu uprawnień składa się 350 godzin teoretycznych zajęć (w tym minimum 65 godzin wykładów specjalnych) oraz minimum 135 godzin wylatanych – samodzielnie oraz z instruktorem. Licencja pilota zawodowego uprawnia nie tylko do odbywania lotów widokowych z pasażerami, ale też m.in. lotów transportowych czy ratowniczych. 

Lot helikopterem to niewątpliwie wspaniała przygoda. Warto ją odbyć i poznać możliwości śmigłowców. Jeśli chcesz poczuć, jak to jest latać potężną maszyną tuż nad najpiękniejszymi rejonami kraju, wybierz odpowiednią ofertę i startuj!