Lot szybowcem to najlepszy sposób, by poczuć się jak ptak. Dzięki szybowcom możemy spełnić marzenia o lataniu. Takie przeżycie pretenduje do miana najlepszej przygody w życiu. W zależności od metody startu szybowca wyróżnić możemy dwa rodzaje lotów – ze startem za samolotem i za wyciągarką. Sprawdźmy, czym się różnią oraz jakich wrażeń dostarczają.
Historia szybownictwa
Spis treści
Szybownictwo to wspaniały sport przeznaczony dla tych, którzy kochają adrenalinę i bliskość przyrody. Szybowiec utrzymuje się w powietrzu, mimo że nie ma silnika. Fascynujące jest jak startuje, jak ląduje i jakich przeżyć dostarcza lot szybowcem. W szybowcu doświadcza się lotu zupełnie inaczej niż w samolocie. Nie ogranicza nas małe okienko, widać znacznie więcej i na własnej skórze można poczuć siłę pędu powietrza.
Latanie szybowcem jest dziś możliwe dzięki pionierom szybownictwa, którzy w swoich czasach uznawani byli często za szaleńców. Pierwszym z nich był Otto Lilienthal, który w XIX wieku zajmował się projektowaniem modeli maszyn latających bez napędu. Opublikował pracę „Lot ptaka jako podstawa sztuki latania”, która do dziś jest ważną pozycją w temacie lotnictwa. Zginął w 1896 r. w czasie wykonywania jednego z lotów. Na ziemiach polskich budowy szybowców podjął się artysta-malarz Czesław Tański. Jego szybowiec posiadał skrzydła wykonane z suchego drewna pokryte tkaniną oraz papierem, ważył 16 kg. Mimo to, wykonał nim kilka skoków o długości 20-30 metrów, a nawet udało mu się prawdopodobnie wykonać 30-metrowy lot z płaskiego terenu.
Dzisiejsze szybowce są dużo większe, ale też zbudowane są z bardzo lekkich i wytrzymałych materiałów, takich jak włókna węglowe, kevlar i aramidy. Mają aerodynamiczny kształt i kokpit, w którym jest miejsce dla jednej lub dwóch osób. Start szybowca odbywa się przy pomocy samolotu lub z wykorzystaniem wyciągarki. Na odpowiedniej wysokości lina łącząca szybowiec z samolotem lub wyciągarką zostaje zwolniona, co pozwala na wolny lot. Jest on możliwy dzięki temu, że konstrukcja wykorzystuje prądy termiczne. Podczas startu samolot lub wyciągarka napędza szybowiec dając mu pewną ilość energii potencjalnej, która następnie – poprzez różnicę wysokości – jest zamieniana w energię kinetyczną. Doświadczeni piloci potrafią utrzymać szybowiec w powietrzu nawet przez kilka godzin.
Przeczytaj artykuł o historii polskiego szybownictwa:
Historia polskiego szybownictwa i współczesne szybownictwo w Polsce
Czas lotu szybowcem
Czas lotu szybowcem dyktują warunki atmosferyczne. Choć loty dostępne są przez cały rok, to prawdziwy sezon lotów szybowcem przypada na okres od kwietnia do września. Do latania turystycznego najlepsza jest pogoda z pięknym przejrzystym niebem z dobrą widocznością, umiarkowaną prędkością wiatru, a także umiarkowaną temperaturą. Silny wiatr, słaba widoczność i niska podstawa chmur uniemożliwiają realizację atrakcji.
Szybowiec startujący za pomocą wyciągarki może dryfować po niebie od 4 do 10 minut, holowany przez samolot około 10-15 minut. Jak się steruje szybowcem? Używając lotek na skrzydłach oraz steru kierunku i steru wysokości na statecznikach pionowym i poziomym. Pilot wykorzystuje też umiejscowione w kokpicie pedały oraz drążek sterowy.
Start szybowca za samolotem
Holowanie szybowca przez samolot to jedna z dostępnych metod startu. Samolot holowniczy posiada specjalny zaczep, do którego przymocowywany jest szybowiec. Ciągnie go na odpowiednią wysokość i tam lina jest odłączana. Dla lotów turystycznych jest to zwykle wysokość od 600 do 800 m. Maksymalna wysokość, na jaką wzniósł się szybowiec, wynosi zaś aktualnie ponad 13 000 metrów nad ziemią!
Istnieją oczywiście zalety i wady holowania szybowca przez samolot. Największą zaletą jest to, że lot szybowcem ze startem za samolotem może trwać dłużej. Przede wszystkim dlatego, że samolot wynosi szybowiec zdecydowanie wyżej. Do czasu trwania atrakcji należy więc doliczyć czas holowania, który jest sam w sobie również ekscytującym doświadczeniem. W porównaniu ze startem za wyciągarką jest to dużo łagodniejsza forma wznoszenia szybowca. Odłączenie liny nie następuje gwałtownie, proces ten odbywa się bardzo płynnie. Duża wysokość początkowa daje pilotowi możliwość znalezienia idealnych prądów termicznych, a pasażerowi pozwala podziwiać najbardziej oszałamiające widoki.
Wadą startu szybowca za samolotem jest na pewno wyższy koszt lotu niż przy starcie za wyciągarką. Przykładowo w Warszawie różnica w cenie wynosi około 200 zł. Lot ten można też zrealizować jedynie w miejscach, gdzie samolot może wystartować, a więc na terenach aeroklubów.
Start szybowca za wyciągarką
Wyciągarka to urządzenie naziemne zaprojektowane po to, by wynosić szybowce w powietrze. Mechanizm zwija linę na bęben, podczas gdy jej drugi koniec zaczepiony jest do szybowca. Pracą wyciągarki steruje operator, który reguluje prędkość obrotową bębna tak, by szybowiec osiągnął maksymalną wysokość z zachowaniem bezpiecznych warunków lotu. Start za wyciągarką jest dużo bardziej dynamiczny niż za samolotem. Szybowiec osiąga około 100 km/h w kilka sekund i wzbija się niemal pionowo w powietrze. W zależności od parametrów wyciągarki szybowiec może wzbić się w tym czasie na wysokość 200-600 metrów.
Jakie są zalety i wady startu za wyciągarką? Zaletą jest to, że taki start jest tańszy niż w przypadku holowania szybowca samolotem. Wyciągarka nadaje się też idealnie do krótkich lotów treningowych czy pierwszych doświadczeń z szybowcami. Lot szybowcem ze startem za wyciągarką pozwala też zaznać błogiej ciszy w powietrzu, bez ryku silnika samolotu. Wadą takiego startu jest zaś ograniczona długością liny wysokość początkowa, a także większa zależność od warunków atmosferycznych.
Lot szybowcem – bezpieczeństwo, przeciwwskazania, koszty
Znasz już porównanie metod startu. Teraz dowiesz się, czy lot szybowcem jest bezpieczny, jakie są przeciwwskazania do jego realizacji oraz jakie są koszty startu szybowca.
Szybownictwo jest jednym z najbardziej bezpiecznych sportów lotniczych. Brak silnika i zależności od paliwa to czynniki zwiększające bezpieczeństwo lotów szybowcem względem samolotów. Nie ma się co zepsuć ani nie dojedzie do eksplozji paliwa. Szybowiec nie może też spaść. Przystosowany jest do bezpiecznego lądowania poza lotniskami a w sytuacjach awaryjnych pilot ma do dyspozycji zawsze spadochron. Lądowanie szybowca wygląda podobnie jak w przypadku samolotu, pilot musi zejść z prądem powietrznym do wybranego miejsca. Podczas lotu szybowcem należy polegać na wiedzy i wskazówkach doświadczonego pilota. Piloci szybowców przechodzą regularne szkolenia, mogą się pochwalić tysiącami wylatanych godzin.
Głównym przeciwwskazaniem do lotu szybowcem może być waga uczestnika. W większości przypadków nie może przekraczać ona 110 kg. Ponadto szybowcem nie powinny latać osoby, które mają poważne choroby krążenia, choroby neurologiczne, choroby psychiczne, padaczkę, chorobę lokomocyjną, choroby uszu, infekcje górnych dróg oddechowych, zapalenie zatok, a także kobiety w ciąży.
Jak się przygotować do lotu szybowcem? Zabrać ze sobą dobry humor, a poza tym wygodnie się ubrać. Najlepsze będą bawełniane spodnie lub legginsy i luźna koszulka lub bluza. Warto również założyć okulary przeciwsłoneczne i czapkę – kabina szybowca nie chroni przed promieniami UV.
Koszt lotu szybowcem na miejscu pasażera różni się ze względu na rodzaj startu i lokalizację. Lot szybowca ze startem za wyciągarką można wykupić od 199 zł, a za lot ze startem za samolotem zapłacisz najmniej 350 zł.
Więcej o cenach lotów szybowcem przeczytasz w artykule:
Ile kosztuje lot szybowcem? Start za wyciągarką i za samolotem
Dlaczego warto zacząć przygodę z szybownictwem? W powietrzu poczujesz spokój. Jednostajny szum działa kojąco, znakomita widoczność pozwala podziwiać nieograniczoną przestrzeń. Doznanie swobodnego latania wciąga i chce się go doświadczać ponownie. To idealny sposób na relaks i odstresowanie.
