Jazda quadem to jedna z najciekawszych rozrywek, które mają swoich zwolenników we wszystkich kategoriach wiekowych, niezależnie od płci. Możliwość poruszania się czterokołowcem po różnorodnych nawierzchniach to fantastyczna zabawa dostarczająca wielu emocji. Nierzadko jednak przed pierwszą przejażdżką pojawiają się pytania odnośnie wieku uczestników, koniecznych uprawnień do kierowania quadem czy też zalecanego stroju. Ten artykuł kompleksowo omówi wszelkie zagadnienia, które musisz wiedzieć przed rozpoczęciem jazdy na czterokołowcu.

Kilka słów i ciekawostek o quadach

Quad (wymawiane poprawniej jako kwad lub popularniej jako kład) to maszyna, która funkcjonuje pod nazwą “wszędołaz”, “czterokołowiec” lub “ATV”. Niezależnie od nazewnictwa, mówimy tu cały czas o jednej i tej samej maszynie, która stanowi połączenie właściwości jezdnych samochodu osobowego z lekkością i zwinnością skutera. Jest to jedno- lub dwuosobowy pojazd przeznaczony do jazdy po drogach utwardzonych i bezdrożach. Standardowe quady wyposażone są w cztery koła o napędzie na tył (maszyny typu 2×4) lub na cztery koła (maszyny typu 4×4). Specjalnie przystosowane pojazdy mogą mieć inną liczbę niż cztery koła: trzy, sześć lub osiem, niekiedy też spotyka się wszędołazy z napędem gąsienicowym.

Czterokołowce służą nie tylko do zabawy i rekreacji – to także narzędzie stosowane przez rozmaite organy państwowe. Wśród polskich użytkowników znajdują się między innymi:

  • Policja – komisariaty, które pod swoją jurysdykcją mają obszary Natura 2000, wały przeciwpowodziowe, rejony brzegowe czy bulwary dysponują quadami umożliwiającymi sprawne patrole czy pościgi za osobami łamiącymi prawo;
  • Ratownictwo górskie – jedno z podstawowych narzędzi obok śmigłowców i skuterów śnieżnych służące do docierania w trudno dostępne zakątki gór;
  • Wojsko Polskie – wszechstronne wykorzystanie maszyn: od zadań logistycznych przez działanie w sytuacjach kryzysowych aż po manewry w wymagającym terenie leśnym i górskim;
  • Straż Ochrony Kolei – patrolowanie rozciągłych linii kolejowych w rejonach szczególnie narażonych na napady rabunkowe i kradzieże;
  • Ratownictwo wodne – podstawowy środek transportu ratowników wodnych, który sprawnie, stabilnie i bezpiecznie porusza się po piaszczystym terenie;

W Polsce quady po raz pierwszy pojawiły się w latach 90-tych XX wieku jako maszyny importowane głównie ze Stanów Zjednoczonych. Pierwszy salon oferujący detaliczną sprzedaż quadów rozpoczął swoją działalność w 1996 roku, a był to dealer Suzuki. Pojazdy te niesłychanie szybko zaczęły zdobywać swoją popularność, przez co już u początków nowego tysiąclecia pojawiły się firmy oferujące wycieczki quadem lub rekreacyjne jazdy po wymagającym terenie. Dziś jazdy czterokołowcem cieszą się nie mniejszą popularnością, a na wycieczki takim pojazdem może wybrać się niemal każda osoba. 

Gdzie można jeździć quadem?

Jazda quadem najczęściej kojarzy się z przygodą po bezdrożach leśnych, specjalnie przystosowanych trasach lub łąkach, rzadziej po drogach asfaltowych. Należy jednak zwrócić uwagę, iż nie wszędzie można poruszać się quadem. Jeżdżąc po terenie do tego nieprzeznaczonym, kierowca naraża się na drakońskie kary oraz przepadek mienia. Czy konieczne jest specjalne quad prawo jazdy? Gdzie zatem można jeździć quadem? Teoretycznie odpowiedź jest prosta: wszędzie tam, gdzie nie jest to zabronione. Jednak miejsca dozwolone zależne są od statusu prawnego terenu, po którym chcemy się poruszać oraz pojazdu i jego kierowcy.

Jeżeli nie posiadamy prawa jazdy kategorii B lub AM, możemy poruszać się quadem wyłącznie po terenie prywatnym lub po autodromach. Oczywiście, teren prywatny musi znajdować się pod naszym zarządem, a autodromy muszą być przeznaczone do jazdy wyczynowej. Jeśli quad posiada tablice rejestracyjne oraz ma homologację, a prowadzący pojazd ma stosowne uprawnienia, wówczas mamy nieco większe możliwości. Możemy wtedy wjechać na drogi publiczne oraz tereny, po których można poruszać się pojazdem silnikowym. Mówiąc o stosownych uprawnieniach, będziemy mieć na myśli:

  • Ukończone 14 lat oraz prawo jazdy kategorii AM dla czterokołowców lekkich (masa własna pojazdu nie przekracza 350 kg, a prędkość pojazdu ograniczona jest do 45 kilometrów na godzinę);
  • Legitymowanie się prawem jazdy kategorii B1 lub B dla pozostałych czterokołowców;

Jazda po plażach, parkach narodowych, lasach i innych miejscach jest surowo zabroniona i penalizowana wysokimi mandatami. Możliwość wjazdu takim pojazdem mają tylko wybrane osoby posiadające stosowne uprawnienia i upoważnienia.

Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest korzystanie z usług prywatnych firm, które posiadają wytyczony tor lub kawałek terenu na własność. Po tych rejonach można się poruszać nie tylko bez względu na nawierzchnię, ale także i bez tablic rejestracyjnych. Organizatorzy takich imprez warunkowo zezwalają na jazdę quadem osobom, które nie mają prawa jazdy kategorii AM lub B. Możliwe jest także skorzystanie z atrakcji przez dzieci pod opieką rodziców, które spełniają warunki psychomotoryczne. Podczas korzystania z voucherów na jazdę quadem od Prezentmarzeń nie musimy obawiać się kontroli drogowej czy mandatów. Nad prawidłowością przejażdżki czuwają instruktorzy, którzy niwelują ryzyko związane z nieprawidłową jazdą.

Od ilu lat można jeździć quadem?

Zasadnicze pytanie, które regularnie pojawia się wśród rodziców z dziećmi brzmi: od ilu lat można jeździć na quadzie? Mówiąc w imieniu Prezentmarzeń – to zależy od wybranego organizatora. Niektóre lokalizacje zezwalają na udział osobom nieletnim powyżej 16. roku życia za zgodą opiekuna, inne dostępne są dla osób pełnoletnich. Dodatkowo, część organizatorów wymagać może posiadania prawa jazdy kategorii B. Rezerwując atrakcję warto się upewnić co do ograniczeń stawianych przez organizatora.

Jeśli zaś mówimy o obecnie obowiązującym prawie, za kierownicą quada może zasiąść osoba posiadającą stosowne uprawnienia. Czterokołowce lekkie mogą być prowadzone przez osoby z prawem jazdy kategorii AM, czyli osoby w wieku co najmniej 14 lat, zaś pozostałe czterokołowce wymagają prawa jazdy kategorii B1 (ukończone 16 lat) lub B (ukończone 18 lat). Przewożenie pasażerów również odbywa się pod szczególnymi restrykcjami: jazda z osobami do lat 7 wymusza na kierowcy poruszanie się z prędkością nie większą niż 40 km/h. 

Czy na quada trzeba mieć prawo jazdy?

Na to pytanie odpowiadaliśmy w poprzednich akapitach, ale nie zaszkodzi powtórzyć i usystematyzować wiedzę na temat uprawnień do jazdy quadem:

  • Nie trzeba posiadać prawa jazdy w sytuacji, gdy poruszamy się po terenie prywatnym, do którego mamy prawo własności lub który został nam udostępniony przez właściciela;
  • Prawo jazdy kategorii AM (od 14 roku życia) wymagane jest, gdy chcemy poruszać się poza terenem prywatnym przy użyciu czterokołowca lekkiego – pojazdu nieprzekraczającego 350 kg i 45 km/h;
  • Prawo jazdy kategorii B1 (od 16 roku życia) lub B (od 18 roku życia) wymagane jest, gdy chcemy poruszać się poza terenem prywatnym przy użyciu dowolnego czterokołowca;

Część organizatorów współpracujących z Prezentmarzeń zezwala na udział w jazdach osobom bez prawa jazdy, część jednak wymaga uprawnień. Niezależnie od tego, czy posiadamy dokument, instruktor każdorazowo przeprowadza krótkie szkolenie z zakresu obsługi maszyny i prawidłowej jazdy. Trzeba także pamiętać o tym, że osoby nieletnie zgłoszone do takiej jazdy muszą posiadać pisemne zezwolenie od opiekunów prawnych. Wszystkie te zabiegi mają na celu zagwarantowanie jak najwyższej jakości obsługi oraz zapewnienie bezpieczeństwa uczestnikom jazdy.

Strój na quada – jak się ubrać do jazdy?

Ubranie na quada to kolejne z pytań, które często słyszymy podczas rezerwowania i zakupu vouchera na jazdę czterokołowcem. Przeglądając internet, można dostrzec profesjonalistów ubranych w specjalne pancerze, koszulki enduro czy kombinezony z atestem rajdowym. Na szczęście, do rekreacyjnej przejażdżki nie ma potrzeby, by kupować specjalną odzież czy buty na quada. Tak naprawdę, najlepszym strojem dysponuje znakomita większość z nas – wystarczy tylko odpowiednio poszukać w szafie.

Podstawową kwestią jest zapewnienie takich ubrań, które w żaden sposób nie będą krępować ruchów. Warto, by odzież zakrywała możliwie jak największą powierzchnię ciała; spotkanie z owadem przy prędkości 40 km/h nie jest przyjemnym doświadczeniem, zupełnie tak jak zahaczenie nieosłoniętą skórą o gałązkę. Znacznie lepszym pomysłem będą zatem spodnie dresowe i bluzy z długim rękawkiem aniżeli elegancki strój czy krótkie spodenki i T-shirty. Podobnie z butami – wygodne, zapewniające swobodę ruchu i komfortowe uczucie, jednocześnie osłaniające stopę oraz w miarę możliwości kostkę.

Należy wziąć też pod uwagę fakt, że jazda quadem odbywa się po bezdrożach, w błotnistym terenie. Nie da się więc uniknąć zachlapań i zabrudzeń, a niekiedy i nadszarpnięć materiału. Warto więc wziąć taką odzież, którą łatwo się doczyści i nie będzie nam szkoda umorusać błotem i ziemią. Warto także wziąć drugi komplet odzieży, w który przebierzemy się po zakończeniu przygody z quadami. Nieprzemakalne buty, spodnie i bluza odporne na zniszczenia warto zmienić na czyste odpowiedniki przed powrotem do domu z emocjonującej wyprawy.

Jak bezpiecznie jeździć quadem?

Choć jazda quadem jest prosta i niemal każdy poradzi sobie z opanowaniem maszyny, to warto pamiętać o pięciu kluczowych kwestiach. Instruktor z pewnością powie nam o nich podczas szkolenia przed rozpoczęciem wyprawy:

  1. Ostrożnie oceniaj teren i grunt – w razie potrzeby zwolnij, a nawet się zatrzymaj, by ocenić, czy jesteś w stanie pokonać daną przeszkodę;
  2. Nie wychylaj się poza szerokość quada – może to prowadzić do destabilizacji pojazdu i jego wywrotki lub zranienia o mijane przeszkody;
  3. Pokonuj tylko te zbocza, które nie są zbyt strome, a podczas podjazdu pamiętaj o redukcji biegów, dzięki czemu płynnie pokonasz wzniesienie;
  4. Podczas użytkowania quada miej na sobie kask, który jest zapięty i wyprofilowany – absolutnie nie ściągaj go w trakcie jazdy;
  5. We wszystkim zachowaj bezpieczeństwo, umiar i rozsądek – niech przejażdżka zakończy się miłymi wspomnieniami zamiast wizytą w szpitalu;

Najwygodniejszą pozycją jest jazda siedząca po płaskim, stosunkowo równym terenie lub pozycja stojąca z lekko ugiętymi kolanami po wertepach. Kierownicę trzymaj pewnie i stabilnie, dzięki czemu będziesz w stanie płynnie zmieniać biegi oraz należycie operować gazem i hamulcem. Ostrożnie balansuj ciałem, by płynnie pokonywać zakręty oraz zachować stabilną pozycję.

Podsumowanie przed pierwszą wyprawą

Jazda quadem to fantastyczne emocje, które gwarantują niezapomniane przeżycia i sporo frajdy. Aby wyjazd przebiegł po Twojej myśli, pamiętaj o kilku istotnych aspektach:

  • Przed rezerwacją jazdy i zakupem vouchera sprawdź, czy organizator wymaga pełnoletności i prawa jazdy. Jeśli tak – upewnij się, że spełniasz wymagania i będziesz mógł uczestniczyć w jeździe;
  • Przygotuj dwa komplety ubrań – jedno do jazdy, które będzie można pobrudzić, drugie zaś czyste, które ubierzesz po przejażdżce. Ubiór dostosuj do panującej aury;
  • Podczas jazdy stosuj się do poleceń instruktora, zachowaj bezpieczeństwo i rozsądek. Jazda nieco spokojniejsza dostarczy o wiele więcej radości niż narażanie się na ryzyko kontuzji;
  • W przypadku niefortunnego upadku kask może ochronić Twoje zdrowie. Traktuj zatem kask jako swojego sojusznika, a nie przeszkodę, której trzeba jak najszybciej się pozbyć.

Dzięki temu jazda quadem będzie dla Ciebie fantastyczną zabawą, którą będziesz wspominać przez długi czas. Kto wie, być może właśnie odkryjesz swoje nowe hobby lub zechcesz ponownie zarezerwować przejażdżkę czterokołowcem?

Rafał Zamojski
Wyświetl więcej wpisów
Jestem optymistą. Bycie kimkolwiek innym nic nie daje :)